De schaduwkant van ICT: door de snelheid van de sector is de kans op een burn-out vergroot. Toch is er weinig aandacht voor de werkstress bij ICT’ers. Niet alleen is er weinig over bekend, de problemen worden vaak over het hoofd gezien. De hoogste tijd dus om een burn-out in de ICT eens onder de loep te nemen. En misschien wel belangrijker: hoe kun je een burn-out bij ICT’ers voorkomen?
Wat is een burn-out?
Een burn-out is het gevolg van langdurige, onderbroken stress. Het begint bij stressklachten die zich kunnen uiten in onder andere nek- en schouderpijn, een zenuwachtig gevoel of paniekaanvallen. Deze klachten kunnen uiteindelijk tot een overspanning zorgen. Werknemers kunnen hun werk niet meer naar behoren uitvoeren.
Als hier niet juist naar gehandeld wordt, is er een kans dat dit uiteindelijk overgaat in een burn-out. Anders dan een overspanning ben je bij een burn-out nog verder van huis, waarbij langdurige vermoeidheidsklachten centraal staan. Het zorgt ervoor dat je meer afstand neemt van je werk en weinig inspanning kunt leveren. Je bent chronisch uitgeput.
De hoge werkdruk in ICT
ICT is de laatste jaren flink gegroeid. ICT breidt zich uit en verandert in hoog tempo. Juist door deze snelle en continue veranderingen wordt er veel flexibiliteit van de werknemers verwacht. Zij moeten zich keer op keer aanpassen aan de veranderende werkomgeving, waardoor de verwachtingen hoog zijn. De hoge druk om te presteren zorgt dat zij zichzelf willen overtreffen. Sterker nog: 53 procent van de ICT’ers ervaart een hoge werkdruk, waarbij in 1 op de 7 gevallen dit leidt tot een burn-out.
Bovendien gaat de zakelijke dienstverlening gepaard met veeleisende klanten. Dit uit zich in een cultuur van hard werken en lange werkdagen. Zeker de vervaging tussen werk en privé heeft hier invloed op. Ieder moment kun je je telefoon of laptop pakken om te werken. De continue stroom van digitale prikkels heeft als gevolg dat de stresshormonen geen kans hebben om te zakken.
Het ideaalbeeld bij jonge werknemers
Zeker bij de jonge garde in de ICT zijn burn-outklachten een groot probleem. Voornamelijk de groep van 25 tot 35 jaar stelt hoge eisen aan zichzelf. Ze willen voldoen aan een ideaal beeld en geven hun zwakheden niet graag toe. De groep is opgevoed met het idee dat alles mogelijk is: er is geen eindstreep en geen droom is te gek.
Je kunt het zien als de ideale medewerker: ze hebben een hoog verantwoordelijkheidsgevoel, zeggen niet snel nee en je hoort ze nauwelijks. Totdat ze uitvallen. Het perfectionisme is een groot risico in deze leeftijdsgroep. Er heerst een zwart-wit beeld: je bent perfect óf een loser. Bij 21% van deze leeftijdsklasse zorgt deze eigenschap uiteindelijk voor een burn-out. Een schrikbarend aantal dus. Het is dus tijd om deze kwestie uit de doofpot te halen.
Voorkomen is beter dan genezen bij burn-out ICT
Het is de kunst om te anticiperen op deze oorzaken. Voorkomen is beter dan genezen: daar geloven wij heilig in bij DenkPro. Juist daarom is het zaak om preventief in te spelen op de problemen in de sector en de behoeften in kaart te brengen. Ook Remco Zuidbroek, eigenaar van online marketingbureau DoubleSmart, noemt deze preventie essentieel.
“We vinden de mentale gezondheid van onze medewerkers erg belangrijk. Vaak wordt een burn-out genoemd, maar deze fase wil je eigenlijk voorkomen.” Als DenkPro helpen we je daar graag een handje bij. Met deze zes tips voorkom je een burn-out bij ICT werknemers.
- Zwijgen is zilver, spreken is goud
Spreken is zilver, zwijgen is goud: niet als het om een burn-out gaat. Juist bij ICT’ers is het zaak om dit te veranderen. De cyclus om altijd door te willen gaan moet doorbroken worden, waarbij werkdruk en psychische klachten bespreekbaar gemaakt worden. Het is de rol van werkgevers om deze cultuur te veranderen. Medewerkers moeten een bepaalde mentaliteit ontwikkelen waarbij ze weten wat stressklachten zijn. Problemen aangeven is sterk, geen teken van zwakte.
- Meten is weten
Als werkgever is het van belang om regelmatig de werkdruk te meten. Je ogen sluiten voor wat er gebeurt, gaat de werkdruk niet veranderen. Door regelmatig te peilen bij de werknemers wat de stand van zaken is, zorgt dat je beter zicht krijgt op de druk op de werkvloer. Standaard vragenlijsten kunnen hierbij helpen. Door dit regelmatig op de agenda te zetten, kun je de werkdruk structureel meten. Ook screening kan helpen om risicovolle medewerkers in kaart te brengen. Zo houd je altijd een oogje in het zeil.
Ook Zuidbroek ziet de kracht hiervan in. “Iedere medewerker heeft om de twee weken een 1-2-1 gesprek en er is wekelijks tijd in de agenda voor eigen kennis.” Dit wordt dan ook wekelijks gemonitord. “Blijkt uit de weekrapportage dat de tijd voor eigen kennis niet gemaakt is? Dan heeft de medewerker het blijkbaar te druk en gaan we met hem of haar in gesprek.”
- Vergroten mentale flexibiliteit
Van ICT’ers wordt een grote flexibiliteit gevraagd. Doordat het werkveld continu verandert en zichzelf aanpast, is het de kunst om hier flexibel op in te spelen. Toch vergt dit veel inspanning van de werknemers. Door preventieve e-health programma’s en cursussen aan te bieden, kun je als werkgever een stap in de goede richting zetten. Met preventieve coaching krijgen de werknemers meer grip om soepel om te gaan met werkstress.
- Korte lijnen met mentale hulpverlening en arbodienst
De wachtlijsten bij mentale hulpverleners zijn lang. Via de huisarts kun je zomaar maanden wachten voordat je daadwerkelijk hulp krijgt. Voor ondernemingen is het daarom belangrijk om een goed vangnet te hebben. Met een goede arbodienst en de juiste afspraken met psychologen of fysiotherapeuten kunnen de werknemers snel ergens terecht. Dit zorgt ervoor dat ergere klachten voorkomen worden. En daarbij geldt weer: voorkomen is beter dan genezen.
- Preventief organisatorische maatregelen
Wat kun je in je organisatie anders organiseren om de werkstress te verminderen? Deze vraag helpt bij het structureel veranderen van de druk op de werkvloer. Door werknemers zelf hun werk te laten organiseren of zelf grip te geven op hun agenda, kun je helpen om de uitval te verminderen. Leg het balletje bij de werknemers neer. Brainstorm samen met de medewerkers over mogelijkheden om de werkdruk te verminderen. Misschien hebben zij zelf ideeën om de stress te verminderen en blijvend veranderingen door te voeren in hun routine.
- Normaliseren vrije tijd
Plan momenten van rust. Stimuleer bij de werknemers dat het normaal is om voldoende vrije tijd te nemen. Als leidinggevende heb je een voorbeeldfunctie. Kijk dus zelf eens in de spiegel: neem jij als werkgever ook voldoende rust en straal je dit uit naar je medewerkers? Geef aan dat het belangrijk is om pauzes in te plannen en geef hier zelf ook het goede voorbeeld in. Zo ontwikkel je een cultuur waarbij het normaal is om ook aan je eigen gezondheid te denken. Het helpt om de werkstress te verminderen.
DenkPro helpt je graag bij het voorkomen van een burn-out ICT
Als psycholoog in Gouda zijn wij jouw trouwe partner in mentale gezondheid. We bieden therapieën en coaching aan en geven workshops om preventief in te spelen op de hoge werkdruk bij ICT bedrijven. Maak je goede afspraken met onze praktijk, dan kunnen jouw werknemers al binnen enkele werkdagen bij ons terecht. Ideaal dus.
Benieuwd naar hoe wij je kunnen helpen om de werkstress te verminderen? Neem gerust even contact met ons op. Wij nemen de mogelijkheden graag met je door. En als laatste tip: laten we sterk zijn door aan te geven dat we af en toe óók kwetsbaar zijn.